De mandarijnboom, fruitboom geworden sierheester

De mandarijnboom, Citrus reticulata, ontleent zijn naam aan de kleur van zijn vrucht, die lijkt op die van de zijden gewaden die worden gedragen door hoge ambtenaren die mandarijnen worden genoemd. De mandarijn werd eeuwenlang geteeld in China, Vietnam en de Filippijnen, maar pas in het begin van de 19e eeuw werd deze variëteit van de Rutaceae-familie door de Portugezen in Europa geïntroduceerd. Hoewel de mandarijnboom in boomgaarden geleidelijk wordt vervangen door clementine, blijft het een geliefde sierstruik.

De mandarijnboom, Citrus reticula, is een compacte struik die even breed als hoog is. Eenmaal volgroeid in de grond kan hij tussen de drie en vijf meter in alle richtingen meten. De kroon heeft de vorm van een bol. Hij is sterk vertakt en bestaat uit licht doornige takken.

De takken zijn bedekt met groenblijvend blad. De gladde, lancetvormige, afwisselende bladeren zijn vier tot acht centimeter lang. Wanneer de bladen verfrommeld zijn, verspreiden ze een prikkelende geur.

In milde klimaten, vooral rond de Middellandse Zee, bloeit Citrus reticulata in de winter. Elders moet je wachten tot de lente om de twee tot vier centimeter lange witte bloemen te zien. Deze geurige bloemen trekken bestuivers aan.

De vrucht van de mandarijnboom lijkt op die van sinaasappelboom, alleen kleiner. Mandarijnen zijn oranje bollen, afgeplat aan het uiteinde, met een diameter van vijf tot acht centimeter. Ze zijn elk in vieren verdeeld en bevatten veel pitjes. Hierdoor zijn ze favoriet bij fijnproevers, die de voorkeur geven aan clementines.

In tegenstelling tot andere citrusvruchten is het vruchtvlees van de mandarijn niet zuur. Het is zoet en geurig en kan onbereid worden gegeten of worden gebruikt in desserts en hartige gerechten. De schil en schil kunnen ook worden verwerkt tot sappen en likeuren. De vrucht is rijk aan vitamine C en zou ook antiseptische en tonische eigenschappen hebben.